15 συμβουλές για να βοηθήσετε τα μικρά παιδιά να αντιμετωπίσουν τον χωρισμό και το διαζύγιο.
Τα παιδιά ευδοκιμούν στην προβλεψιμότητα. Αισθάνονται πιο ασφαλή όταν έχουν καθημερινές ρουτίνες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γονείς θα πρέπει να προχωρήσουν στις επερχόμενες αλλαγές με αργά, προσεκτικά και καλά προγραμματισμένα βήματα, είτε πρόκειται για νέο δάσκαλο, καινούργιο σπίτι, άλλη σχολή, είτε για αλλαγή στην οικογενειακή κατάσταση.
Εάν εσείς και ο σύντροφός σας αποφασίσατε να χωρίσετε, πώς να μιλήσετε με το μικρό παιδί σας; Τι μπορείτε να πείτε και να κάνετε για να βοηθήσετε να το ξεπεράσει όσο πιο ομαλά και ανώδυνα γίνεται;
1. Ανακοινώστε το σύντομα. Τα μικρά παιδία έχουν αυξημένη αντίληψη και καταλαβαίνουν γρήγορα αν συμβαίνει κάτι. Η μυστικότητα μπορεί να βλάψει περισσότερο από τη γνώση, διότι οδηγεί σε τέτοιες διαταραχές, περισσότερες από τις οποίες είναι χειρότερες από την επικείμενη πραγματικότητα.
2. Μιλήστε ως οικογένεια. Αν αποφασίσατε να πάρετε το διαζύγιο και έχετε δημιουργήσει ένα σχέδιο δράσης, μιλήστε με το παιδί σας από κοινού με το σύντροφό σας και καλέστε στην συζήτηση όλα τα παιδία σας.
3. Διαλέξτε την κατάλληλη στιγμή. Μην ξεκινάτε την συζήτηση για το διαζύγιο, όταν ένα ή περισσότερα μέλη της οικογένειας είναι κουρασμένα, πεινασμένα ή σύντομα πρέπει να φύγουν κάπου. Παρόλο που η συζήτηση μπορεί να αποδειχθεί πολύ σύντομη και το παιδί σας να μην έχει ερωτήσεις και να θέλει απλώς να γυρίσει στα παιχνίδια του, χρειάζεται να είστε στη διάθεσή του εάν θέλει να μιλήσει, να φωνάξει, να συζητήσει, να κλάψει ή να σας αγκαλιάσει.
4. Μιλήστε τα με απλά λόγια. Ένα μικρό παιδί δεν θέλει να γνωρίζει – και δεν μπορεί να καταλάβει – τους περίπλοκους λόγους του χωρισμού. Στην πρώτη συζήτησή σας για το θέμα αυτό είναι αρκετό γνωρίζει απλά πράγματα – που θα μείνετε, ποιός θα το πηγαίνει στο σχολείο, πόσο συχνά μπορεί να βλέπει τον κάθε γονέα, και ότι θα εξακολουθεί να έχει και τους δύο γονείς.
5. Δείξτε την παντοτινή αγάπη σας και ασφάλεια. Ο μεγαλύτερος φόβος του παιδιού είναι να χάσει έναν ή και τους δύο γονείς. Διαβεβαιώστε το παιδί σας ότι θα συνεχίσετε να το αγαπάτε για πάντα, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει, και ότι θα το προστατεύσετε.
6. Δείξτε αγάπη, ηρεμία και αυτοπεποίθηση. Μην επιβαρύνετε το παιδί με δικό σας θυμό, συναισθήματά ή προβλήματά. Φροντίστε να είστε σταθεροί και σίγουροι στις διαβεβαιώσεις σας, ότι όλα θα πάνε καλά. Αφήστε τα δράματα στους φίλους και ψυχοθεραπευτές.
7. Να είστε ευγενικοί, προσεκτικοί και σεβαστοί όταν μιλάτε για τον άλλον γονέα. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί σας να αισθάνεται ασφαλής. Ανεξάρτητα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε με το σύντροφό σας, το παιδί θα είναι πιο ευτυχισμένο, υγιέστερο και ισχυρότερο εάν αισθάνεται ότι μπορεί να βασιστεί σε εσάς και ότι θα συνεργαστείτε μαζί με τον άλλο γονέα για το καλό του.
8. Να πάρετε ευθύνη για τις αλλαγές. Προσέξτε τα σημάδια ότι το παιδί αρχίζει να κατηγορεί τον εαυτό του (τα περισσότερα παιδιά το κάνουν αυτό). Για παράδειγμα, μπορεί να γίνει υπερβολικά καλό και υπάκουο ή εχθρικό και ιδιότροπο. Διαβεβαιώστε το ότι εσείς με το σύντροφό σας μόνοι σας αποφασίσατε να κάνετε αλλαγές και το παιδί δεν φταίει σ ‘αυτό.
9. Να περιμένετε και να ακούτε. Να είστε παρατηρητικοί, προσεκτικοί και έτοιμοι για τις αντιδράσεις του παιδιού σας στις επόμενες ημέρες, εβδομάδες και μήνες. Κάποια παιδιά αμέσως γεμίζουν με ερωτήσεις, και άλλα χρειάζονται μήνες για να επεξεργαστούν τις πληροφορίες.
10. Να απαντάτε στις ερωτήσεις των παιδιών όσο το δυνατόν πιο ειλικρινά. . Μην προσπαθείτε να αποκρύψετε τις ανησυχίες σας. Να είστε θετικοί, υπομονετικοί και ειλικρινείς όσο μπορείτε.
11. Να δείξετε υπομονή κατά την επαναφορά στην προηγούμενη κατάσταση. Ορισμένες αντιδράσεις σε τέτοια αλλαγή περιλαμβάνουν φόβο, θυμό, οργή, δάκρυα, προσκόλληση, συναισθηματική αστάθεια, άγχος, γκρίνια και γενική ευερεθιστότητα. Το παιδί σας μπορεί να έχει πρόβλημα με το ξύπνημα, την νυχτερινή ενούρηση ή τους εφιάλτες, οπότε χρειάζεται την καθησυχαστική παρουσία σας.
12. Διατηρήστε τις ρουτίνες και τις παλαιές συνήθειες. Η γονική επιμέλεια και φροντίδα είναι ιδιαίτερα σημαντικές κατά την μεταβατική περίοδο, όπως είναι το διαζύγιο. Διαβεβαιώστε το παιδί σας ότι ο κόσμος του είναι ασφαλής και προβλέψιμος. Το να ακολουθούν την καθιερωμένη τους ρουτίνα – φαγητό, υπαίθριο παιχνίδι, μπάνιο, ύπνο – είναι πλέον πιο σημαντικό από ποτέ.
13. Να ενημερώσετε τον δάσκαλο ή παιδαγωγό. Προετοιμάστε τους άλλους ενήλικες στη ζωή του παιδιού σας για πιθανές αλλαγές στην διάθεσή του και ενδεχόμενες ερωτήσεις. Ζητήστε τους να είναι διακριτικοί και κατανοητοί, και να μην μιλάνε με το παιδί γι ‘αυτό, εκτός αν το φέρνει μόνο του.
14. Να είστε υπομονετικοί με τα συναισθήματά σας και τα συναισθήματα του συντρόφου σας. Όσο πιο ώριμοι εσείς και ο/η σύντροφός σας μπορεί να είστε κατά τη διαδικασία του χωρισμού, τόσο καλύτερο για το παιδί σας. Ωστόσο, αυτή είναι μια δύσκολη περίοδος για τους περισσότερους γονείς: σωματικά, συναισθηματικά και οικονομικά. Εάν εσείς ή ο/η σύντροφός σας είστε θυμωμένος ή αναστατωμένος μπροστά στο παιδί, αποδεχτείτε το και ζητήστε συγνώμη το παιδί σας, εξηγώντας ότι η αλλαγή είναι πάντα δύσκολη. Τονίστε, ότι πιστεύετε πως θα το πετύχετε και ότι όλα θα πάνε καλά, καθώς και κατανοείστε ότι δεν θα είναι εύκολο.
15. Μην το παρατραβάτε. Από την στιγμή που είπατε στο παιδί σας τι συμβαίνει, προχωρήστε στη δράση – δημιουργήστε ένα νέο περιβάλλον και καινούργια καθημερινότητα.
Κάθε αλλαγή προκαλεί άγχος, αλλά δεν πρέπει να φέρει την καταστροφή. Ένα παιδί του οποίου οι γονείς είναι ώριμοι και αξιόπιστοι, εκφράζουν αγάπη και αυτοπεποίθηση, μπορούν να αντιμετωπίσουν τον χωρισμό και το διαζύγιο με μεγαλύτερη αντοχή και λιγότερο στρες. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική στιγμή στη ζωή του παιδιού σας, μια εποχή που πρέπει να αναλάβετε τις ευθύνες σας ως γονείς.